انواع رستوران:
رستوران های معمولی
این رستوران ها به سه دسته تقسیم می شوند:
الف: رستوران های سنتی:
با فضایی در حدود 1.3تا 1.9 متر مربع برای هر نفر، همراه با میز های دونفره و چندنفره با پیشخدمت، سرویس فضای نمایش و فضای کافی برای افراد.
ب: رستوران های اصلی:
اینگونه رستوران ها در حقیقت همان مکان های پذیرایی از مهمان ها هستند که اغلب از منوی تقریباً مشابه جهت ارائه خدمات در سطح یک کشور استفاده کرده و نمونه‌ای از واحدهای پذیرایی بوده که خارج از هتل نیز به چشم می خورند. این نوع از رستوران ها در دو زمان نهار و شام، فعال بوده و جهت پذیرایی از مشتریان اغلب از روش پلیت سرویس همراه با بهترین و مرغوب ترین ابزار پذیرایی استفاده می گردد.
در طراحی این رستوران ها باید به یک نکته مهم دقت داشت، آن طراحی فضای آشپزخانه و نحوه ارتباط آن با سالن پذیرایی در یک طبقه و به‌طور همسطح می باشد.
پ: رستوران های سلف سرویس:
سلف سرویس هایی با ایده پذیرایی سریع و پرسرعت طراحی و ساخته شده و ارائه خدمات و سرویس پذیرایی در آن ها بسیار ساده می باشد. چیدمان پذیرایی به شکلی است که معمولاً انواع اغذیه و دسر درون کانترهای نگهداری گرم یا سرد به نام بن ماری در معرض دید مشتری و به صورت خطی قرار گرفته که در ابتدای این خط میهمان ظروف و سرویس مورد نیازش را در اختیار گرفته و سپس در طول خط پذیری حرکت می‌کند، انواع اغذیه و سالاد مورد نیازشان توسط گارسون یا آشپزی که پشت خط قرار گرفته تحویل می‌گیرد.
نکته قابل توجه در مورد سلف سرویس ها وجود صندوق در انتهای خط پذیرایی است که مشتری پس از انتخاب در انتهای این خط، صورت حساب خود را قبل از صرف غذا پرداخت می کند. از امکانات این رستوران ها می توان به فضای تقریبی یک متر و ۶۰ سانتی متر مربع برای هر نفر غذای سلف سرویس ،فضای پختن و آماده سازی غذا اشاره نمود.
۲. رستوران های داینینگ روم Dining Room
در هتلهای بین المللی و لوکس که از درجه بالای کیفی نیز برخوردار هستند مکانی ویژه به نام داینینگ روم ، جهت پذیرایی و سرو شام وجود دارد که دارای ویژگی های منحصر به فردی از قبیل نورپردازی ملایم، پخش موسیقی زنده به صورت تکنوازی پیانو و ویولون ،استفاده از بهترین نوع ابزار و وسایل پذیرایی ، چیدمان زیبای گلدان و شمعدان بر روی میزها، انتخاب میز و صندلی و مبلمان پذیرایی از بهترین نوع، بهره گیری از رنگ های زیبا و مهیج در طراحی دکوراسیون و رنگ بندی فضا می باشد .
در بیشتر موارد نیروی انسانی فعال در این گونه رستورانها مرد بوده و به روش‌های مختلف پذیرایی ،آشنایی کامل داشته تا بهترین خدمات را به مشتریان ارائه دهند. منوی ارائه شده در داینینگ روم نسبت به دیگر رستورانها سبکتر بوده اما به لحاظ قیمت گرانتر است.
دو نکته مهم و قابل توجه در مورد رستورانهای داینینگ روم عبارتند از:
الف:وجود مکانی به نام اندیکس در ابتدای ورودی سالن جهت انتظار مشتری تا رسیدن دیگر همراهان وی و نگهداری لوازم اضافه او مانند چتر، پالتو و از این قبیل .در صورت لزوم در این مکان از مشتری پذیرایی مختصری به عمل می آید. فردی از تیم پذیرایی که وظیفه تشریفات ورود و بدرقه مشتری به هنگام خروج بر عهده اوست Captain Reception نامیده می شود.
ب : استفاده مشتری ویژه، از فضای اختصاصی به نام Private Dining Room .
۳. رستوران های بالروم Ball Room
بالروم ها، رستورانهای جهت پذیرایی از ضیافت ها و مهمانی های مجلل هستند که با شرایط ویژه ساخته شده و در هتل ها مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. این رستورانها در مقایسه با دیگر مکان های پذیرایی در هتل از فضای بزرگتر و ارتفاع بیشتر برخوردار بوده و پوشش دیوارهای آن نیز از مخمل ، ماهوت و یا از کاغذ دیواری های ویژه می باشد. معمولاً در طراحی فضای باز از ستون استفاده نمی گردد.
نکته جالب در مورد چیدمان فضای داخلی آن است که با توجه به استفاده های گوناگون از این سالن ها از یک روش خاص جهت چیدمان و پذیرایی استفاده نمی شود. بالروم ها به لحاظ نورپردازی و پخش موسیقی نیز دارای تجهیزات حرفه ای و کامل ،لوستر های گران قیمت شیک و مجلل بوده که بنا به نیاز مشتری توسط کنترلر های حرفه ای تنظیم می گردد. این رستوران ها همانند سالن‌های داینینگ روم دارای فضای اندیکس می باشد اما دو اندیکس یک ورودی و یک خروجی.
۴. رستوران های گریل روم Grill Room
سالن مخصوصی است که در مقابل مشتری به طبخ غذا پرداخته می شود، در این سالن تمام وسایل رستوران و آشپزخانه وجود دارد و افرادی که مایل باشند می توانند در این سالن غذا صرف کنند.در این سال ها پرداخت صورتحساب معمولاً به صورت Cash Paid است . میز و صندلی رستوران ها غالباً چوبی بوده و در برخی موارد نیز از سرویس های فرفورژه یا بامبو استفاده می گردد.
۵. رستوران های باربیکیو Barbecue Restaurant
این رستوران ها بیشتر اوقات در فضاهای باز مانند باغ یا کنار استخر قرار دارند. علت انتخاب این نام استفاده از منقل جهت طبخ غذاهای مختلف مانند کباب است. در چیدمان این رستوران ها از تجهیزات سبک و قابل حمل و تا حدودی با رنگ روشن استفاده می گردد.
چیدمان روی میز ها ساده بوده و معمولاً به نمکدان، فلفلدان ،گلدان و پایه نگهداری دستمال به صورت ثابت خط می شود. البته سرویس پذیرایی از مشتری پس از حضور او روی میز انتقال داده می شود. امروزه در برخی هتل ها، این رستوران در فضای بسته نیز مشاهده می شود که این مسئله باعث تغییر در نحوه چیدمان میز و صندلی ها و نحوه پذیرایی از مهمان می شود.
۶. فود کورت Food Court
فود کورت به سالن بزرگی گفته می‌شود که به چند گروه مختلف تقسیم شده و در هر غرفه غذاهای خاص با دسرهای مختلف ارائه می شود. تمام غذاهایی که در این مجموعه فروخته می‌شود با قیمت ارزان و تحویل سریع بوده و دارای سالنی مشترک ، برای تمامی غرفه‌ها جهت نشستن مشتریان است، اما هر غرفه برای دریافت پول خود صندوق جداگانه‌ای دارد. این نوع رستوران ها معمولاً در محل های تجاری بزرگ مثل پاساژها و هایپر مارکت ها برای صرف غذای مشتریان دایر می‌شود.
۷. تریا Teria
در سالن تریا بستنی ،نوشابه ، چای ، قهوه، کیک و غذاهای ساده مانند همبرگر و ساندویچ ارائه می‌شود. گاهی مسافرین در ساعاتی به هتل وارد می‌شوند که رستوران تعطیل است ولی تریا طی ۲۴ ساعت شبانه روز باز است و نباید بسته باشد. سطح عمومی قیمت ها در تریا ارزان تر از قیمت های درج شده در منوی رستوران است.
۸. رستورانهای بوفه Buffet
رستوران هایی که از قبل چندین نوع غذای مختلف و متنوع همراه با دسر های گوناگون را تهیه و روی میز به زیبایی چیده اند رستوران بوفه گفته می شود.
در این رستوران قیمت برای هر نفر در جلوی درب ورودی نوشته شده است و مشتری هر اندازه که تمایل داشته باشد می‌تواند از این غذاها استفاده کند و محدودیتی برای استفاده های مجدد ندارد.
نکته ای که نباید فراموش نمود این است که رستوران های سلف سرویس با رستوران های بوفه متفاوت است. در رستوران سرویس مشتری غذا را از آشپز و درخط پذیرایی تحویل می گیرد .
نویسنده: دکتر اعتماد هژبرالساداتی
